Ελένη Καραΐνδρου. Η μουσικός που φτιάχνει εικόνες

Η Ελένη Καραΐνδρου είναι Ελληνίδα συνθέτρια, που γεννήθηκε στο μικρό ορεινό χωριό Τείχιο της Φωκίδας στις 25 Νοεμβρίου 1939.

Στα επτά της χρόνια μετακόμισε, μαζί με την οικογένειά της, στην Αθήνα. Εκεί, άρχισε από νωρίς να μαθαίνει πιάνο, ενώ λίγο αργότερα πήγε & σε ωδείο για θεωρητικά μαθήματα στη μουσική. Από τα σχολικά της χρόνια διακρίθηκε ως πιανίστα με πολλές προοπτικές. Παρ’ όλα αυτά, κυρίως για να ικανοποιήσει την επιθυμία του πατέρα της, σπούδασε ιστορία & αρχαιολογία στη φιλοσοφική σχολή, προτού αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στη μουσική. Ένα διάστημα μάλιστα εργάστηκε & ως καθηγήτρια αρχαίων & λατινικών σε σχολείο! Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, & ενώ ήδη είχε παντρευτεί & είχε ένα παιδί, έφυγε στη Γαλλία για μεταπτυχιακές σπουδές, μαζί με τον γιο της.

Από το ‘69 ως το ‘74 σπούδασε στο Παρίσι εθνομουσικολογία, διεύθυνση ορχήστρας, ενορχήστρωση, ενώ ήδη είχε αρχίσει να γράφει δική της μουσική.

Στο Παρίσι γνωρίστηκε & έκανε παρέα με τη Μαρία Φαραντούρη, η οποία της έδωσε το κίνητρο να μελοποιήσει, το 1972, μια σειρά ποιημάτων του Κ.Χ. Μύρη, με αποτέλεσμα την κυκλοφορία της πρώτης της ολοκληρωμένης δουλειάς, του δίσκου “Μεγάλη αγρυπνία”, το ’75, μετά την πτώση της χούντας. Ο δίσκος αυτός ήταν & ο μοναδικός δίσκος της Καραΐνδρου που περιείχε αποκλειστικά τραγούδια. Αφού επέστρεψε στην Ελλάδα, από το ’75 ως το ’82 η Καραίνδρου υπήρξε στέλεχος του τρίτου προγράμματος της ΕΡΤ, κοντά στον Μάνο Χατζιδάκι, με τον οποίο είχε γνωριστεί & δεθεί από τα χρόνια του Παρισιού.

Από νωρίς εξειδικεύτηκε στην κινηματογραφική & θεατρική μουσική, ξεκινώντας με δύο ταινίες του Χριστόφορου Χριστοφή, τη “Περιπλάνηση” & τη “Ρόζα” (για την οποία η Καραΐνδρου πήρε το πρώτο της βραβείο μουσικής στο Φεστιβάλ Θεσ/νίκης).

Εκεί, στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το ’82, γνώρισε & τον σκηνοθέτη Θόδωρο Αγγελόπουλο, ο οποίος της ζήτησε να συνεργαστούν. Καρπός της πρώτης τους αυτής συνεργασίας ήταν το θαυμάσιο “Ταξίδι στα Κύθηρα”, ενώ τα επόμενα χρόνια, η Καραΐνδρου συνεργάστηκε & με άλλους σκηνοθέτες, όπως την Τόνια Μαρκετάκη, τον Jules Dassin, τον Chris Markre, την Margarethe von Trotta, τον Δημ.Μαυρίκιο, τον Τάκη Κανελλόπουλο, τον Λευτέρη Ξανθόπουλο… Πάντως, η μακροχρόνια & πολύ επιτυχημένη συνεργασία της με τον Αγγελόπουλο έχει παίξει ίσως τον σημαντικότερο ρόλο στην καριέρα της, καθώς της άνοιξε από νωρίς διάπλατα τις πόρτες & στο κοινό του εξωτερικού, χωρίς όμως ποτέ να χάνει την επαφή της με την Ελλάδα.

Ίδρυσε το “Εργαστήρι Μουσικής Προφορικής Παράδοσης” στο Πνευματικό Κέντρο “Ώρα” (1976-77) και από το 1977 ως το 1982 ήταν συνεργάτης του Μ. Χατζιδάκι στο Γ’ Πρόγραμμα της Ραδιοφωνίας (κάνοντας εκπομπές για τη μεσαιωνική και την παραδοσιακή μουσική, και διοργανώνοντας “συναντήσεις” πρακτικών λαϊκών οργανοπαικτών, αλλά και συναυλίες και επιτυχημένες εμφανίσεις της Ελλάδος σε διεθνή φολκλορικά Φεστιβάλ). Παράλληλα, άρχισε από το 1972 να συνθέτει για το θέατρο και τον κινηματογράφο, διανύοντας μια πολυβραβευμένη καριέρα στο χώρο που την οδήγησε στο 9ο Ευρωπαϊκό Φεστιβάλ Κινηματογράφου (Ιταλία 1992) ως το βραβείο “Φελλίνι” (“για τον καλύτερο κινηματογραφικό συνθέτη της Ευρώπης”…).

Έγραψε τη μουσική (κυκλοφορεί σε δίσκους) για όλες τις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου, από το “Ταξίδι στα Κύθηρα” (την πρώτη συνεργασία τους, 1984) και μετά: “Ο μελισσοκόμος” (1986. Ο σχετικός δίσκος έγινε «χρυσός», με πάνω από 50.000 αντίτυπα),

“Τοπίο στην ομίχλη” (1988), “Το μετέωρο βήμα του πελαργού” (1991), “Το βλέμμα του Οδυσσέα” (1994).

Βραβευμένες είναι οι μουσικές της για τις ταινίες “Ρόζα” (του Χ. Χριστοφή, 1982, βραβείο Φεστιβάλ Θεσ/νίκης), “Η τιμή της αγάπης” (της Τ. Μαρκετάκη, 1983, Κρατικό Βραβείο Μουσικής Κινηματογράφου), “Καλή πατρίδα, σύντροφε” (του Λ. Ξανθόπουλου, 1986, βραβείο Φεστιβάλ Θεσ/νίκης), “Ο μελισσοκόμος” (Κρατικό Βραβείο Μουσικής, 1987).

Το 1989 μετείχε στην κριτική Επιτροπή του 46ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας και από το 1990 ως το 1992 ήταν υπεύθυνη μουσικής στο “Εργαστήρι Θεάτρου και Μουσικής” του καλλιτεχνικού Οργανισμού “Φάσμα”. Το 1993 έπαιξε έργα της σε μια κατάμεστη Επίδαυρο, κάτι που άλλωστε είχε επαναληφθεί και στο Ηρώδειο (Φεστιβάλ Αθηνών 1988. Ο σχετικός δίσκος έγινε «χρυσός» με πάνω από 50.000 αντίτυπα). Τέλος, συνεργαζόμενη με εκλεκτούς σολίστ, εμφανίστηκε με επιτυχία και στο ΜΜΑ (19, 20 και 22 Φεβρουαρίου 1998).

Το 1998 κυκλοφόρησε ο δίσκος «Εternity and a day» με τη μουσική της στην ομώνυμη βραβευμένη στις Κάννες ταινία του Θ. Αγγελόπουλου.

Η Καραΐνδρου έχει τιμηθεί με το βραβείο Φελίνι “καλύτερου συνθέτη της Ευρώπης”, όπως επίσης & με τέσσερα βραβεία μουσικής κινηματογράφου στην Ελλάδα , ενώ γνωστοί κριτικοί από όλο τον κόσμο έχουν εκφραστεί θετικότατα για το έργο της. Τα τελευταία χρόνια έχει επικεντρώσει τις δυνάμεις της, εκτός από τη σύνθεση, & σε ζωντανές εμφανίσεις στην Ελλάδα & στο εξωτερικό, δραστηριότητα που στο παρελθόν είχε κάπως παραμελήσει. Μεγάλη ανταπόκριση από το κοινό είχαν οι ζωντανές της εμφανίσεις στο Ηρώδειο (1988), στην Επίδαυρο (1993), & στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (1998).

Δισκογραφία:

Προσωπικοί Δίσκοι

1975 Το χρονικό μιας Κυριακής (Τάκης Κανελλόπουλος)

1975 Η μεγάλη αγρύπνια

1979 Περιπλάνηση (Χριστόφορος Χριστοφής)

1983 Η τιμή της αγάπης

1982 Ρόζα (Χριστόφορος Χριστοφής)

1983 Η τιμή της αγάπης (Τόνια Μαρκετάκη

1984 Ταξίδι στα Κύθηρα (Θόδωρος Αγγελόπουλος)

1985 Εν πλω (Σταύρος Κωνστανταράκος)

1986 Ο Μελισσοκόμος (Θόδωρος Αγγελόπουλος)

1986 Paysaje dans le brouillard