Νίκος Πλουμπίδης. Ο “κόκκινος” δάσκαλος

Σε τούτη την πατρίδα τί γυρεύω,
με μισθοφόρους και πραιτωριανούς,
τη δόξα σου γονατιστός να ζητιανεύω,
και να χτυπώ την πόρτα σου στους ουρανούς,
τη δόξα σου γονατιστός να ζητιανεύω,
και να χτυπώ την πόρτα σου στους ουρανούς.

Σαν ψίχουλα είναι τούτα τα στιχάκια,
από συμπόσια και ξενύχτια ποιητών,
τα ψυθιρίζουν οι χαφιέδες στα σοκάκια,
εκεί που πάω σαν το ψάρι να πιαστώ,
τα ψυθιρίζουν οι χαφιέδες στα σοκάκια,
εκεί που πάω σαν το ψάρι να πιαστώ.

Κινήσαμε για μακρινό ταξίδι
κι η νύχτα φαρμακώνει τα φιλιά
ποιος κόσμος μας κρατάει και ποιο σανίδι
απόψε που δικάζουν τον Πλουμπίδη.
Οι λύκοι αγκαλιά με τα σκυλιά,οι λύκοι αγκαλιά με τα σκυλιά.

Κινήσαμε για μακρινό ταξίδι
κι η νύχτα φαρμακώνει τα φιλιά
ποιος κόσμος μας κρατάει και ποιο σανίδι
απόψε που δικάζουν τον Πλουμπίδη.
Οι λύκοι αγκαλιά με τα σκυλιά, οι λύκοι αγκαλιά με τα σκυλιά.

Σε τούτη την πατρίδα τί γυρεύω,
με μισθοφόρους και πραιτωριανούς.

Στις 25 Νοεμβρίου 1952 ανακοινώνεται η σύλληψη του Πλουμπίδη. Στις 3 Αυγούστου 1953, το ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ, Νίκος Πλουμπίδης καταδικάζεται σε θάνατο για κατασκοπεία και λίγες μέρες αργότερα οδηγείται στο εκτελεστικό απόσπασμα. Η δίκη του στο στρατοδικείο της Αθήνας ξεκίνησε στις 24 Ιουλίου 1953, καταδικάστηκε δύο φορές σε θάνατο, και εκτελέστηκε στις 14 Αυγούστου 1954.

Ο Νίκος Πλουμπίδης γεννήθηκε στο χωριό Λαγκάδια της Αρκαδίας στις 31 Δεκέμβρη 1902 από φτωχή αγροτική οικογένεια. Το 1924 διορίστηκε δάσκαλος στην περιοχή της Ελασσόνας. Οι άμεσες κοινωνικές εμπειρίες τον οδήγησαν σύντομα στην Αριστερά, όπως και αρκετούς άλλους δασκάλους την περίοδο του Μεσοπολέμου, οι οποίοι λειτούργησαν ως οι «οργανικοί διανοούμενοι» του λαϊκού κινήματος.

Το 1926 έγινε μέλος του ΚΚΕ. Παράλληλα συνέχισε τη δράση του στο δημοσιοϋπαλληλικό κίνημα και εκλέχτηκε μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Συνομοσπονδίας Δημοσίων Υπαλλήλων. Το Μάρτη του 1931 συνελήφθη για τη συνδικαλιστική δράση του, απολύθηκε και καταδικάστηκε. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά, πέρασε στην παρανομία. Το 1937 βρίσκεται στο Βόλο, καθοδηγητής του Γραφείου Περιοχής της Θεσσαλίας.

Το 1938 γυρίζει στην Αθήνα και εκλέγεται μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και στη συνέχεια του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ. Από το 1946 αναλαμβάνει την καθοδήγηση της παράνομης οργάνωσης του ΚΚΕ στην Αθήνα. Η δράση του κατά την Αντίσταση σπουδαία καθώς ανήκει στους καθοδηγητές των κινητοποιήσεων της Αθήνας ενάντια στους κατακτητές. Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου θα παραμείνει στην Αθήνα. Παρά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού, ο ίδιος δεν σταματά λεπτό να εργάζεται για την ανασύνταξη των δυνάμεων του κόμματος. Η προσπάθειά του, ενώ είναι καταζητούμενος, να σώσει το Μπελογιάννη από την εκτέλεση, αναλαμβάνοντας με επιστολή του την ευθύνη για την οργάνωση του ΚΚΕ, αποτυγχάνει.

Η «κατηγορία»…

Ο Νίκος Πλουμπίδης συλλαμβάνεται ύστερα από σύντομο χρονικό διάστημα και τον περιμένει η ίδια τύχη. Θα βρεθεί στο εκτελεστικό απόσπασμα χαρακτηρισμένος ως «πράκτορας του εχθρού» με απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ η οποία αργότερα θα χαρακτηριστεί «τραγικό λάθος». Η σύλληψή του ανακοινώνεται στις 25 Νοεμβρίου 1952. Δύο ημέρες αργότερα ο ραδιοσταθμός του ΚΚΕ από το Βουκουρέστι μεταδίδει ανακοίνωση της Κεντρικής Επιτροπής – η οποία βασιζόταν σε ολιγοσέλιδο πόρισμα που είχε εγκρίνει το Πολιτικό Γραφείο πριν τη σύλληψή του – που χαρακτηρίζει τον Πλουμπίδη «πράκτορα» της Ασφάλειας και των Άγγλων.

Ο ίδιος αρνείται κατηγορηματικά να αποκηρύξει το ΚΚΕ. Χαρακτηρίζει οδυνηρή για κείνον μα σεβαστή την ανακοίνωση της ΚΕ, δηλώνει ότι θα πεθάνει κομμουνιστής ενώ τονίζει την πίστη του ότι το κόμμα θα αντιληφθεί ότι οι πληροφορίες που είχε ήταν εσφαλμένες και θα τον αποκαταστήσει. Το στρατοδικείο τον καταδικάζει σε θάνατο με την κατηγορία της «κατασκοπείας».

Τον Ιούλιο του 1953, το έκτακτο στρατοδικείο Αθηνών τον καταδίκασε “δις εις θάνατο”. Μετά την καταδικαστική απόφαση παρέμεινε για μισό περίπου μήνα στο παράρτημα-φυλακή του σανατορίου “Σωτηρία”. Tην αυγή της 14ης Αυγούστου του 1954 μεταφέρθηκε στο δάσος του Δαφνιού όπου και εκτελέστηκε επιδεικνύοντας αξιοθαύμαστη καρτερικότητα, ακλόνητη αφοσίωση στο κόμμα και τις ιδέες του αρνούμενος θεία μετάληψη και κάλυψη των ματιών του, τραγουδώντας την “Διεθνή”

Η αποκατάσταση…

Το 1956, μετά την καθαίρεση του Ζαχαριάδη, αποφασίστηκε η επανεξέταση της υπόθεσης από επιτροπή η οποία κατέληξε σε δυο διαφορετικά πορίσματα, τα οποία συνέκλιναν στην απαλλαγή του Πλουμπίδη, την αποκατάστασή του ως μέλος του ΚΚΕ και της ΚΕ και στην απόδοση ευθυνών στους Ζαχαριάδη, Μπαρτζώτα και Βλαντά. Η μνήμη του αποκαταστάθηκε με απόφαση της 6ης Ολομέλειας της ΚΕ.